28 listopada 2024, imieniny obchodzi: Jakub, Lesław, Zdzisław

Hiszpania wprowadziła do obiegu monetę kolekcjonerską "Puchar Europy w Piłce Nożnej". Numizmat wybito w srebrze wysokiej próby stemplem lustrzanym. więcej »

Słowacja, pierwszy zestaw obiegowy.

Pierwszy oficjalny zestaw monet euro wydany przez Słowacje nakładem 188 000 zestawów. Komplet monet od 1 centa po dwa euro zamknięty... więcej »

Czad, Koi i smok

Czad wprowadził do obiegu monetę kolekcjonerską "Koi i smok". Numizmat wybito w stopie miedzi i srebra stemplem antycznym. więcej »

Kanada, Bohaterowie Wojny z 1812 roku

Królewska Mennica Kanada wprowadziła do sprzedaży monety kolekcjonerskie upamiętniające bohaterów wojny z 1812 roku. Na numizmatach wybitych w srebrze wysokiej próby zaprezentowano postacie Tecumseha oraz Isaacka Brocka. więcej »

Wyspa Niue, Zakończenie II Wojny Światowej

Wyspa Niue wprowadziła do obiegu monety klekcjonerskie upamiętniające Zakończenie II Wojny Światowej. Numizmaty wybito w złocie wysokiej próby stemplem lustrzanym. więcej »

Polska, Skarby Stanisława Augusta – Władysław Jagiełło

Narodowy Bank Polski opublikował dane oraz wizerunki monet kolekcjonerskich "Skarby Stanisława Augusta – Władysław Jagiełło". Numizmaty których emisja planowana jest na 3 marca bieżącego roku wybito w srebrze oraz złocie wysokiej próby. więcej »

Monety w oblężeniu Zamościa z 1813 roku (Przewodnik po numizmatyce polskiej - cz. 3)

	Monety z oblężenia Zamościa stanowią ciekawy przykład rzadkiego mennictwa oblężniczego w polskiej historii. W przeciwieństwie do monet z oblężenia Gdańska w 1577 roku, charakteryzują się prostotą wykonania, które to mimo wszystko zasługuje na podziw, w kontekście okoliczności w jakich monety te powstały.

	Z początkiem roku 1813, Zamość, będący jednym z bastionów armii polskiej walczącej u boku Napoleona, dosięgnięty został przez przesuwający się wówczas na zachód front rosyjski. Dowódcy rosyjscy obrali jednak nietypową taktykę zdobycia miasta. Zamiast przystępować do ataku, powodującego najprawdopodobniej rychłe wykrwawienie obu stron, postanowiono przystąpić do oblężenia bardzo nowoczesnej i świetnie przygotowanej wówczas twierdzy. Z miesiąca na miesiąc rosnąca liczebność wojsk rosyjskich pod dowództwem generała Ratha w sierpniu sięgała ok. 17 tysięcy żołnierzy, podczas gdy armia polska pod dowództwem generała Maurycego Haukego liczyła niespełna 4 tysiące żołnierzy. Cierpliwość Rosjan opłaciła się – z miesiąca na miesiąc miasto gnębiły coraz większe problemy, takie jak głód, szerzące się epidemie, dezercja, pogłębiające się niezadowolenie i niepokój ludności oraz armii. We wrześniu, zatem na dwa miesiące przed ostateczną kapitulacją miasta, wydano postanowienie o wybiciu monet oblężniczych, które miały stanowić zaległy żołd dla żołnierzy oraz administracji miejskiej. Zaprojektowano i wykonano stemple oraz kafar do wybijania monet. Ostatecznie stemple do wybijania miedzianych monet 6 groszowych oraz srebrnych monet 2-złotowych wykonał Mikołaj Karkowski. Prostota infrastruktury towarzyszącej przedsięwzięciu spowodowała, iż monety te bardzo często noszą ślady niedobicia, pęknięcia stempla czy też krążka. Do produkcji monet miedzianych wykorzystano specjalnie spiłowane zwykłym pilnikiem bezwartościowe już wówczas austriackie monety 6-krajcarowe, zalegające w skarbcu miejskim (istnieją też nieliczne przykłady wybicia monety 6-groszowej na austriackiej monecie 30-krajcarowej, nie ustalono jednak czy jest to emisja próbna, czy kolejna, dodatkowa produkcja). Wyróżniamy 3 rodzaje monet miedzianych, różniące się takimi elementami, jak brak liter w napisie, rodzajem rantu (ozdobny rant 6-krajcarówek spiłowany lub nie), obecnością ozdobnych gałązek palmowych czy też napisem otokowym: BOŻE DOPOMÓŻ WIERNYM OYCZYŹNIE. Moneta 2-złotowa wybita była ze srebra pozyskanego z przetopionych sreber franciszkańskich z Kolegiaty Zamojskiej. Co ciekawe, przetopione przedmioty posiadały różną próbę srebra, toteż istnieją co najmniej 4 próby srebra w wybitych monetach, oscylujące w granicach próby 0,600. Co do ilości odmian monety srebrnej istnieją różne zdania wśród badaczy, przyjmijmy jednak (zgodnie z katalogiem Kamińskiego), iż istnieją 4 odmiany. Głównymi różnicami są: umiejscowienie napisu MONETA W OBLĘŻENIU ZAMOŚCIA, odwrócona litera w wyrazie, wielkość liter otokowych. Nakłady monety srebrnej oraz miedzianej, to odpowiednio 7830 oraz 1330 sztuk.


	Monety w Oblężeniu Zamościa 1813 - 6 groszy

	Mimo znacznego już upływu czasu od powstania omawianych monet, ciągle istnieją niejasności i brak pełnej informacji, co do dokładnego przebiegu produkcji monet oraz ich dalszych losów. Część badaczy na przykład poddaje w wątpliwość autentyczność najrzadszej odmiany 6-groszówki – bez gałązek palmowych i z charakterystyczną, odmienną literą „Y” w wyrazie „GROSZY”. Mimo podanych wielkości nakładów, do dziś przetrwało z pewnością znacznie mniej egzemplarzy, zważywszy na fakt, iż administracja rosyjska już po zdobyciu miasta wyłapywała i niszczyła owe monety, dostrzegając w nich niepożądaną pamiątkę po niepodległościowych działaniach Polaków. Opisywane monety, mimo iż nie posiadały cech oficjalnej emisji państwowej, cieszą się niegasnącym od lat zainteresowaniem na rynku numizmatycznym.


	Monety w Oblężeniu Zamościa 1813 - 2 złote


	Zdjęcia: Warszawskie Centrum Numizmatyczne
	Autor: Marcin Redo

	2012-10-12